Hem pozitif bir etki yaratmasıyla, hem problemin giderilmesiyle ve sonunda da kazanç elde etmesiyle etki yatırımları son zamanların popüler terimlerinden biridir. 2015 yılında Birleşmiş Milletlerin Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları’nı ilan etmesiyle bu alandaki girişimlere yapılmayı hedeflendi ve bu sayede dünya çapında hızla yayılmaya başladı. Peki, etki yatırımı nedir?
Etki Yatırımları Nedir?
Sosyal veya çevresel katma değer yaratırken, aynı zamanda da finansal bir kaygı güden yatırımlara etki yatırımları denir. Sürdürülebilir tarım, yenilenebilir enerji, enerji verimliliği, mikrokredi, erişilebilir sağlık ve eğitim hizmetleri gibi çok çeşitli sektörlerde yatırımcıların ihtiyaçları doğrultusunda 21. yüzyılda ortaya çıkmıştır.
Etki Yatırımları Yaparken Nelere Dikkat Edilmeli?
Girişimciler ürettikleri değeri daha fazla kişiye ulaştırmak için yatırımcılara, yatırımcılar da dünyayı değiştirecek o değere katkı sağlamak için girişimcilere ihtiyaç duyarlar. Ancak işler her zaman planlanan gibi gitmeyebilir. Tüm yatırım modellerinde olduğu gibi etki yatırımı modellerinde de dikkat edilmesi gereken noktalar var. Gelin etki yatırımları yaparken nelere dikkat edilmeli üç soruda inceleyelim.
1) Risk Giderildi mi?
Gerek tüm yatırımlarda gerekse etki yatırımlarında bakmanız gereken ilk nokta ele alınan problemin yatırımdan sonra giderilip giderilmediğidir. Örnek vermek gerekirse; sağlık ve kaliteli yaşam hedefini ele aldığınızda, etki yatırımı yaptığınız problemin doğrudan bu amaca hizmet etmesine bakmalısınız. Bunun için girişimcilerin yaptığı yatırım sunumlarında ele aldığı ‘Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri’nden hangisine ve nasıl hizmet ettiğinden de ayrıntılı bahsetmesini isteyebilirsiniz.
2) Kâr Elde Edildi mi?
Tüm yatırımlarda olduğu gibi bu yatırım türünde de elbette kâr durumu gözetilir. Yatırım yapılan fikrin sürdürülebilir ve ölçeklenir olmasını istiyorsanız, mutlaka yaptığı kâra da bakmalısınız. Böylece yaptığınız bir yatırım kar topu etkisi yaratarak çok daha büyük ve güzel sonuçlar doğurabilir. Aynı örnekten devam etmek gerekirse sağlık ve kaliteli yaşamı hedefleyen bir probleme yatırım yaptığınızda kâr etmesini ve girişimin kendi kendini yürütmesini isteyebilirsiniz. Kısa süreli kârlar günü kurtarırken, böyle bir durumda uzun süreli kâr ise dünyayı kurtarabilir.
3) Etki Yaratıldı mı?
Bu madde etki yatırımlarını diğer tüm yatırım türlerinden ayırır. Çünkü, etki yatırımı yaptığınız bir girişimin gün sonunda dünyaya ölçebildiğiniz, gözlemleyebildiğiniz pozitif bir sosyal veya çevresel etki yaratmasını beklersiniz. Yine bahsettiğimiz örnekten yola çıkarak bu sayede Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri’nin amaçladığı gibi, 2050 yılına kadar her yaşta sağlıklı ve kaliteli yaşamı güvence altına almaya yaklaşmış olabilirsiniz.
Girişimciler ile Yatırımcıların Buluşma Noktası: Startup Borsa
Siz de dünyayı etkileyecek o girişimi arıyor ve ona etki yatırımı yapmak istiyorsanız, Startup Borsa’daki girişimleri inceleyebilirsiniz. Startup Borsa’da girişimcilerin finansal raporlarına, KPI’larına ulaşabilir ve onlar hakkında bilgi edinebilirsiniz. Startup Borsa’nın tüm avantajlarından yararlanmak için buradan kaydınızı gerçekleştirebilirsiniz.
