Melek yatırımcılar, finansal konularda sorun yaşayan, başlangıç ya da büyüme aşamasındaki girişimler için finansman kaynağı özelliği taşımaktadır. Bireysel Katılım Sermayesi Yönetmeliğinde bu yatırımcılar “Bireysel Katılım Yatırımcısı” olarak mevzuata geçmiştir. Peki, melek yatırımcı kimdir?
Melek Yatırımcı Kimdir?
Girişimlerin ya da küçük işletmelerin, yüksek risk ve yüksek büyüme oranı vaat ettikleri erken dönemlere, bu işletmelere sermaye, mentorluk ve network desteği sağlayarak girişimlerin riskli dönemlerden sıyrılıp büyümelerine yardımcı olan kişilere denir.
Melek Yatırımcı Sermaye Sistemi Nedir?
Melek yatırımcılar ile ilgili ilk yasal düzenlemeler, 15 Şubat 2013’de Resmi Gazete’de yayımlanan “Bireysel Katılım Sermayesi Yönetmeliği” sayesinde uygulamaya geçti. Bu yönetmeliğe göre bu yatırımcılar, ‘Bireysel Katılım Yatırımcısı’ olarak tanımlanır.
Devlet tarafından bu yatırımcılara verilen bir lisans vasıtasıyla, bu yatırımcılar anonim şirketlere yönetmelik esasında yaptıkları yatırımların iştirak hisselerini en az iki yıl elde tutmaları şartıyla, toplam hisse tutarlarının %75’ini ve bazı özel durumlarda %100’lük kısmını Gelir Vergisi Beyannamesi’nde indirim konusu yapabilirler. İlgili tebliğin detaylarına ulaşmak için tıklayın.
Kimler Melek Yatırımcı Lisansı Alabilir?
Devlet tarafından bu lisansı alacak yatırımcıların sağlaması gereken kriterler 2 gruba ayrılmıştır: Yüksek Gelir ile Sermaye Kriteri ve Tecrübe Kriteri. Peki, bu kriterlerin içeriği nedir?
1) Yüksek Gelir ve Sermaye Kriteri
Bir melek yatırımcının, yüksek gelir ve sermaye kriterini karşılaması için 2 farklı şart vardır. Bu şartlardan en az birinin sağlanması gerekir. Bunlar:
- Yatırımcıların, başvuru esnasında sahip oldukları menkul ve gayrimenkul bütününden oluşan kişisel servetinin toplam değeri 1.000.000 TL ve üzerinde olmalıdır.
- Bu lisansı almadan önceki 2 sene özelinde, kişinin yıllık gayrisafi geliri her iki yıl için de 200.000 TL ve üzerinde olmalıdır.
2) Tecrübe Kriteri
Bu kriter, yatırımcının finansal katkısından ziyade, kişisel deneyimleri ile girişimcilere mentorluk ve pazar stratejisi desteği sağlanması hususunda oldukça değerlidir. Bu yatırımcı lisansını alabilmek için gereken tecrübe kriterine göre şu şartlardan en az biri aranmaktadır:
- Melek yatırımcı lisansı almadan önceki 5 yıl içinde en az 2 yıl, yıllık cirosu 25.000.000 TL ve üzerinde olan bir şirkette genel müdür yardımcısı veya bu pozisyona denk ya da üst bir görevde çalışmak,
- En az bir yıl boyunca melek yatırım ağlarından birine üyeliği bulunan ve yönetmeliğin 26. maddesi esasınca belirtilen niteliklere sahip, halka açık olmayan en az 3 şirkette bu melek yatırımcı olarak ortak olmak,
- Finans kurumlarında fon veya portföy yöneticisi pozisyonunda ya da KOBİ, proje, kurumsal finansmanı birimlerinde veya girişim sermayesi yatırım ortaklıkları da dahil olmak üzere, girişim sermayesi şirketlerinde müdür pozisyonuna denk ya da üst görevlerde 2 yıl iş tecrübesine sahip olmak,
- Yurtiçi kuluçka merkezleri veya teknoloji geliştirme merkezlerinde en az 2 yıl tecrübesi olan ve bu merkezlerdeki en az 3 girişime 20.000 TL ve üzerinde sermaye desteği sağlayan kişiler başvuru yapabilme hakkına sahiptirler.
NOT: Hazine Müsteşarlığı tarafından 2014 itibariyle yapılan bir düzenlemeye istinaden, melek yatırım ağları vasıtasıyla melek yatırımcılar ile iletişime geçilecektir. Bu nedenle her melek yatırımcı, Hazine Müsteşarlığı tarafından akredite olan bir melek yatırım ağına üye olmalıdır.
Melek Yatırımcılara Sağlanan Vergi İndirim Teşvikleri Nelerdir?
Melek yatırımcılara, 6327 sayılı Kanun’un 10. maddesi ile Gelir Vergisi Kanunu’nun geçici 82. maddesine yapılan düzenlemeyle; Melek yatırımcılar, iştirak ettikleri anonim şirketlerin iştirak hisselerinin alış bedelinin %75’ini iştirak edilen anonim şirketin; Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, TÜBİTAK, KOSGEB tarafından oluşturulan AR-GE ve inovasyon programları kapsamında son 5 yıl içinde desteklenen projesi var ise, bu şirketlere ait iştirak hisselerinin alış bedellerinin %100’ü Gelir Vergisi Beyannamesi’nde beyan edilen gelirden düşülmektedir.
NOT: Bireysel Katılım Sermayesi esasında destek alabilecek şirketler, anonim şirketleridir. Ayrıca, yıllık indirim tutarı 1.000.000 TL’yi geçemez.
Vergi İndirim Teşviklerinden Yararlanma Şartları Nelerdir?
Melek yatırımcı, vergi indirim teşviklerinden yararlanabilmek için; tam mükellef gerçek kişi olmak, iştirak hisseleri iktisap edilmeden önce melek yatırımcı lisansı almış olmak, tam mükellef bir anonim şirkete ait iştirak hisselerinin 2 yıl (730 gün) süreyle elde tutulması ve şirketin, Bireysel Katılım Sermayesi Yönetmeliği’ne uygun alanlarda yatırım yapması gerekmektedir.
NOT: En az 20.000 TL, en fazla 1.000.000 TL’lik iştirak hissesi satın alınabilmektedir. Ayrıca, 2 yıllık bekleme süresi girişim adına açılan ortak banka hesabına nakdi sermayenin yatırılmasından itibaren başlamaktadır.
Girişimlere Ulaşmanın Kolay Yolu: Startup Borsa
Siz de yukarıda bahsedilen vergi indirim teşviklerinden yararlanmak için Startup Borsa’daki girişimci profillerini inceleyebilir, başarılı teknoloji girişimleri ile iletişime geçebilirsiniz. Startup Borsa’da listelenen girişimcilerden raporlar talep edebilir, KPI’larını inceleyebilirsiniz. Startup Borsa’nın tüm avantajlarından yararlanmak için buradan kaydınızı gerçekleştirebilirsiniz.
