Girişimlerin dijital sahnesinde bugün; işletmelerin atıklarını yöneterek çevresel değer yaratan Fazla Gıda var!

Girişimin Genel Bilgileri

Girişimin Adı: Fazla Gıda
Kurucu Ortaklar: Olcay Silahlı , Arda Eren
Girişimin Aşaması: Büyüme
İş Modeli: B2B, B2C
Sektör Bilgisi: AI / Yapay Zeka, Atık Yönetimi, Data Analiz & İş Zekası, Nesnelerin İnterneti, SaaS
Konum: İstanbul

Fazla Gıda‘nın hikayesi nedir?

Çocukluğumda yaz aylarımın önemli bir kısmı dedemle tarlada geçerdi. Tarlamıza çok yakın olan çöplüğe ise bir dondurma firması gelip hatalı ürünleri dökerdi. Ben de gidip bu ürünleri alır çapada çalışan kadınlara dağıtırdım. Bu sebeple çocukluk yıllarımdan beri gıda atığı sorununu gözlemleme şansım oldu. Bu sorunun bir başka ve büyük boyutunu iş dünyasına girdiğimde tedarik ve değer zincirlerinde de yaşandığımızı fark ettim.

Kurumsal kariyerim esnasında içinde bulunduğum çeşitli sosyal sorumluluk projeleri sebebi ile 2014 yılında Dublin’de gerçekleştirilen One Young World Summit’e katılmak için delege edildim. Zirve sırasında, katılan tüm genç liderlere Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerinin lansman öncesi etkinliği düzenlendi. Zirve sırasında, çeşitli ülkelerden delege edilen liderler, sürdürülebilir bir dünya yaratmak için yenilikçi fikirlerini sundular. Ancak Türkiye’den benimle birlikte gelip dinleyici olan 4 delege dışında yaptığı iyi örneği anlatan kimse yoktu.

Bu zirve, toplum ve dünya için iyiliği içeren bir iş yaratma tutkumu daha da ateşledi. Türkiye’ye döndüğümde Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerine ulaşmak için Türkiye’de neler yapabileceğim üzerinde çalışmaya başladım. İklim Eylemi hedefine ulaşmak ve dünyadaki gençlere insanlar ve dünya için iyilik içeren bir iş yapmanın mümkün olduğunu göstermek istedim ve bir sosyal girişim oluşturmak için hakkında sağlam bilgi ve deneyime sahip olduğum gıda israfı sorununu seçtim.

2015 ve 2016 yılı literatür çalışmaları ile devam etti. Bu çalışmalarda 1960 yıllarında Birleşmiş Devletler Çevre Koruma Ajansı tarafından hazırlanan Gıda Kazanım Hiyerarşisi ile karşılaştık. Hiyerarşide söz edilen değerlendirme yöntemlerini en efektif biçimde yürütülmesi için bu işin temelinde teknolojinin olması gerektiğine karar verdik. Kurucu ortağımız ve CTO’muz Arda Eren ile birlikte, Gıda Kazanım Hiyerarşisine paralel biçimde tasarlanmış, bağış, yeniden satış, hayvan yemi ve geri dönüşüm gibi farklı modülleri içeren Fazla Gıda platformunu tasarladık. 

Rekabet söz konusu olduğunda Fazla Gıda’yı nasıl farklılaştırıyorsunuz? 

Global pazarda da, Türkiye’de de bütüncül atık yönetim hizmeti sağlayan bizim dışımızda başka bir teknoloji bulunmamakta. Pazardaki diğer oyuncular sağladığımız çözümlerin sadece birine odaklanmakta veya dijital, optimum atık yönetim süreci sunamamaktalar. Fazla Gıda Gıda Kazanım Hiyerarşisi’ni kapsayan sürdürülebilir çözüm önerileri, operasyonel yetkinliği ve teknolojisi ile diğer kurumlardan farklılaşmakta.  

Başarılı bir şekilde ürünü pazara indirmenin yolları nelerdir?

Fazla Gıda olarak ürünlerimizi pazara indirmeden önce çeşitli fizibilite süreçleri ile hedef kitlenin sorunlarını, beklentilerini ve bunları teknolojimiz ile nasıl giderebileceğimizi belirliyoruz. Fizibilitelerin çıktıları ürün geliştirme süreçlerine dahil edilerek, pazarın tüm ihtiyaçlarına cevap veren ürünler geliştirmiş oluyoruz.

Hangi pazar ve coğrafyalarda yer alıyorsunuz ve açılmayı öngördüğünüz pazarlar nereler?

Geniş partner ağımız ve operasyonel yetkinliğimiz sayesinde tüm operasyonlarımızı tüm Türkiye’de devam ettirmekteyiz. Yakın gelecekte Almanya, Rusya ve İtalya operasyonlarımıza da başlayacağız. Uzun vadede EMEA bölgesinde global ve sektör lideri firmalardan oluşan çok paydaşlı bir ekosistem kurarak, bu coğrafyalarda atık yönetim operasyonlarını dijitalleştirerek daha iyi üretim ve tedarik sistemleri yaratmayı hedefliyoruz. 

Fazla Gıda‘yı kullanan kullanıcı/müşterilerin kazanımını nasıl yapıyorsunuz?

Yaptığımız işin doğası gereği, müşteri ya da kullanıcı yerine partner demeyi tercih ediyoruz. Sosyal fayda sağlama amacıyla yola çıktığımız için ürünlerimizi ne kadar fazla sayıda partner kullanırsa o kadar büyük bir sosyal ve çevresel etki sağlıyoruz.

Yeni partner kazanımı için en güçlü yöntemin kulaktan kulağa pazarlama olduğuna inanıyoruz. Mevcutta çalıştığımız ve sunduğumuz ürünlerden değer yaratan partnerlerimizin memnuniyeti kulaktan kulağa yayıldığında yeni potansiyel partnerlerimiz bize ulaşmaya başlıyor. Bunun dışında tabii ki yaptığımız işleri anlatmak için dijital, sosyal ve yazılı medyayı etkin bir şekilde kullanıyoruz. Pazarlama departmanımız ürünlerimizi doğru kanallarda doğru kitlelere duyurmak için kapsamlı bir planlama ve çalışma yapıyor. Sahadaki ekibimiz de yeni potansiyel partnerlerimizi ziyaret ederek ürünlerimizi daha detaylı bir şekilde yüz yüze aktarıyorlar.

Gelir kanallarınızı nasıl geliştiriyorsunuz?

Bunun için 2 farklı ekibimiz bulunmakta: Ar-Ge Ekibi ve Partner Geliştirme Ekibi. Ar-Ge Ekibimiz gıda yaşam döngüsünün farklı aşamalarında faaliyet gösteren kurumların gıda atığını önleyen ve maksimum faydayla değerlendiren ürün geliştirmelerine devam ederken, Partner Geliştirme Ekibimiz partner ekosistemimizde yer almayan kurumlarla yeni işbirlikleri oluşturmakta. 

Ekibiniz şu an kaç kurucu ortak ve çalışandan oluşuyor? Bugün ve gelecekte hangi alanlarda, hangi yetenekleri, hangi yöntemle ekibe katmayı düşünüyorsunuz?  

Diğer kurucu ortağımız Arda Eren. Kendisi Fazla Gıda’da CTO olarak görev almakta. 60 kişilik bir ekibiz. Geçen yıla göre ekibimizi 2 kat büyüttük. Kısa sürede 100 kişiye ulaşma hedefimiz bulunmakta. Fazla Gıda’da stajyer olarak görev alan genç arkadaşlarımızın çoğu mezun olduktan sonra ekibe dahil oluyor. Ancak, bu sene itibari ile daha keskin birimlere ayrılmayı ve birim lideri pozisyonları için ise büyüyen ve gelişecek bir sosyal girişimde, tecrübesini kullanmak isteyecek üst düzey yönetici ve liderleri bünyemize katmayı hedefliyoruz. Öncelikle 2025 akabinde ise 2030’a giden bu heyecanlı yolculukta hedef, büyüyen ekibimize ve yarattığımız bilgi birikimine, sektör tecrübesi dahil etmek olacak.

Bulunduğunuz sektörün gelişimini ve büyümesini nasıl öngörüyorsunuz?

Dünyadaki mevcut gıda sistemleri lineer yapıda, bu sistemler, “üret-tüket-at” mantığı ile ilerliyor. Öte yandan dünyada 793 milyon insan yeterli besine ulaşamıyor. Sistem bu düzen ile devam ederse, uzun vadede toplumların ve ekosistemin ihtiyaçlarını karşılayamayacak duruma gelecek. Bu da tüm dünyanın gıda güvenliği ve yetersiz beslenme sorunu ile karşılaşmasına neden olacaktır. 

Sınırlı kaynakların maksimum fayda ile kullanılması ve atık yönetimi problemlerini çözebilmek için, öncelikle gıda olmak üzere tüm üretim – tüketim sistemlerinin  döngüsel yapıya dönmesi gerekecek. Bu bağlamda, atık yönetimi sektörü gelecek yıllarda hızlıca büyüyecek ve teknolojik çözümler yaratan kurumlar bu büyümeden faydalanabilecektir.

Girişimlere Erişim: Startup Borsa

Türkiye’nin önde gelen teknoloji girişimleri Startup Borsa’da girişim profili oluşturarak bilinirliğini arttırır. Girişimler, yatırımcılara erişebildiği gibi, yatırımcılar da diledikleri girişimlerden rapor talep edebilirler.