Exit stratejisi her girişimcinin mutlaka yolun en başında tasarlaması gereken ve hazır olması gereken bir durumdur. Peki, exit yapmadan önce ve yaptıktan sonra nelere dikkat etmelisiniz? Exit için hangi yolları izlemek sizin için avantajlı olur?
Exit Stratejisi Nedir?
Exit stratejisi, yani Türkçesiyle çıkış stratejisi, bir girişimcinin bir şirketteki sahipliğini yatırımcılara veya başka bir şirkete satmaya yönelik stratejik planıdır. Bu strateji bir işletme sahibine bir işletmedeki payını azaltma veya tasfiye etme ve iş başarılı olursa önemli bir kâr elde etme yolu verir. Bir çıkış stratejisi, bir yatırımın nakit çıkışını planlamak için risk sermayedarı gibi bir yatırımcı tarafından da kullanılabilir. Burada kritik olan nokta ise iş çıkış stratejilerini, menkul kıymetler piyasalarında kullanılan ticaret çıkış stratejileri ile karıştırmamanızdır. İdeal olan bir girişimci olarak fiilen işe başlamadan önce ilk iş planınızda bir exit stratejisi geliştirmenizdir. Çünkü exit planı seçiminiz, iş geliştirme kararlarını etkileyebilir.
Exit Plan Nasıl Hazırlanır?
İşletmeniz için maksimum değer sağlayan bir çıkış stratejisi planlamak için aşağıdaki beş adımı göz önünde bulundurmalısınız.
1) Mali Durumunuzu Hazırlayın
Bir çıkış planı geliştirmenin ilk adımı, hem kişisel hem de profesyonel olarak mali durumunuzu doğru bir şekilde hesaplamaktır. Giderler, varlıklar ve iş performansı hakkında bilgi sahibi olmak, işinizin gerçek değeriyle uyumlu bir teklif aramanıza ve tekliflerle müzakere etmenize yardımcı olacaktır.
2) Seçeneklerinizi Düşünün
Mali durumunuzun tam bir resmini elde ettikten sonra, en iyi seçeneğinizi belirlemek için birkaç farklı çıkış stratejisi düşünün. Seçiminiz, çıkışınızdan sonraki hayatınızı nasıl hayal ettiğinize ve işinizin buna nasıl uyduğuna bağlıdır. Karar vermekte zorlanıyorsanız, iş avukatı veya bir finans uzmanı gibi profesyonellerle konuşmanız yararlı olabilir.
3) Yatırımcılarınızla Konuşun
Yatırımcılarınıza ve paydaşlarınıza işten çıkma niyetinizi paylaşmak için yaklaşın. Yatırımcılarınız için de bir strateji oluşturmakta fayda vardır. Yatırımcılar planlarınızı destekleyecek kanıt arayacaklarından, mali durumunuzu ayrıntılı ve gerçekçi bir şekilde anlamanız bu aşamada size çok yardımcı olacaktır.
4) Çalışanlarınızla Paylaşın
Planlarınız hazır olduğunda, haberi çalışanlarınızla paylaşın ve onların sorularını yanıtlamaya hazır olun. Empati yeteneğinizi en çok kullanmanız gereken yer tam olarak burasıdır. Şeffaf olmaya özen gösterin. Böylece, çalışanlarınızla aranızdaki bağı güçlendirirken fikir alışverişi de yapabilirsiniz.
5) Müşterilerinizi Bilgilendirin
Son olarak, müşterilerinizi bu yeni gelişmeden haberdar edin. İşletmeniz yeni bir sahiple devam edecekse onları müşterilerinize tanıtın. İşletmenizi tamamen kapatıyorsanız, müşterilerinize alternatif seçenekler sunun ve onları memnun etmeye çalışın.
Exit Stratejileri Nelerdir?
Henüz bir strateji düşünmediyseniz, size yardımcı olacak 5 strateji aşağıdaki gibidir. Size en uygununu seçtikten sonra bu stratejiyi geliştirmeye başlayabilirsiniz. Bunlar:
Birleşme ve Satın Alma (M&A): Bu benzer bir şirketle birleşme veya daha büyük bir şirket tarafından satın alınma anlamına gelir. Bu, sınırdaki şirketlerin hala tamamlayıcı becerilere sahip olduğunu ve birleştirerek kaynaklarını kurtarabildiği durumlarda bir kazan-kazan durumudur. Daha büyük şirketler için ise bu yol, gelirlerini artırmanın organik olarak yeni ürünler yaratmaktan daha verimli ve daha hızlı bir yoludur.
Halka Arz (IPO): Bu yöntem, tercih edildiği dönemlerde zenginliğe giden hızlı yollardan biridir. Ancak 2000 yılında internet kullanımı patladığından, halka arz oranı 2010 yılına kadar her yıl düştü ve şu anda ise yalnızca yüzde 15 bandında kaldı. Bu yaklaşım barındırdığı talepler ve endişeler nedeniyle bugünlerde yeni başlayanlara önerilmiyor.
Bir Dosta Satma: Bu bir M&A değildir; çünkü bu yöntemde iki varlık tek bir varlıkta birleştirilmez. Yine de yatırımcılara ödeme yapabilmeniz, kendinize para ayırabilmeniz, biraz dinlenmeniz ve hazır olduğunuzda yeniden eğlenmeye başlamanız için “para kazanmanın” harika bir yoludur. Bu yöntemde ideal alıcı, işin operasyonel tarafında daha fazla beceriye ve bilgiye sahip olan ve onu ölçeklendirebilen kişidir.
Nakit Akış: İstikrarlı bir gelir akışı olan bir startupa sahipseniz ve aynı zamanda güvenli bir pazardaysanız, yapılabilecek en iyi şeylerden biri yatırımcılarınıza ödeme yapıp girişiminizi sizin için işletmesi için güvendiğiniz birini bulmaktır. Böylece kalan parayı bir sonraki harika fikrinizi geliştirmek için kullanabilirsiniz. Bu yöntemde mülkiyet sizde kalır ve yıllık gelirin tadını çıkarırsınız.
Tasfiye ve kapanış: Girişimciliği ömür boyu yapacağı bir meslek olarak gören girişimciler bile zaman zaman bu kadarının yeterli olduğuna kanaat getirebilir. Sıklıkla gözden kaçan bir çıkış stratejisi olarak girişiminizin iş kapılarını kapatmak ve tasfiye etmektir.
Girişimciler ile Yatırımcıların Buluşma Noktası: Startup Borsa
Siz de bir girişimci olarak ekosistemdeki yerinizi sağlamlaştırmak için yeni yatırımcılarla tanışabilirsiniz. Startup Borsa’ya üye olarak yatırımcı profillerini inceleyebilir, girişiminizi ileriye taşıyabilirsiniz. Startup Borsa’da finansal raporlarınızı ve KPI’larınızı paylaşabilir, yatırımcının bu dokümanları inceleyerek girişiminiz hakkında bilgi edinmesini sağlayabilirsiniz. Startup Borsa’nın tüm avantajlarından yararlanmak için buradan kaydınızı gerçekleştirebilirsiniz.
