Türk Girişimciler Neden Girişimlerini Başka Ülkelerde Başlatıyor?
Günümüze kadar Türk girişimler arasında bazı önemli isimlerin kurulum aşamasında Türkiye yerine başka ülkeleri tercih ettiğini veya rotayı yurtdışına çevirdiğine tanıklık etmiş olabilirsiniz. Öyle ki Türklerin yurtdışında kurup büyütmeyi seçtiği girişimlerden size oldukça tanıdık gelecek olan isimler vardır: Mubi, Medigo, Nexdoc, Udemy bunlardan sadece birkaçı… Peki girişimciler şirket kurma aşamasında neden Türkiye yerine yurtdışını tercih ediyorlar? Girişimini yurtdışında kurmanın avantajları ve dezavantajları neler?
Girişimleri Yurtdışında Kurma İhtiyacı Nereden Geliyor?
Girişimlerini kurarken yurtdışına gözlerini çeviren Türk girişimcilerin bu kararlarının arkasındaki öncelikli sebep kar elde etme potansiyeli, teşvik ve ekosistem fırsatlarına erişim sağlamak. Avrupa Birliği’ndeki çoğu ülke, Türkiye’deki mevcut şartlar göz önünde bulundurulduğunda, daha güçlü ekonomik imkanları, gümrük avantajları, daha oturaklı bir girişim ve yatırım ekosistemi sunuyor olabilir. Üstelik girişimlerin alanlarına göre sağlayacakları servis henüz Türkiye pazarında ihtiyaç duyulan bir servis olmadığında yurtdışına yönelmek girişimciler için olabilecek en az riskli adım haline geliyor.
Bunun yanı sıra ülkemizde yurtdışında şirket kurma üzerine teşvikler yer alıyor. Dünya pazarında kendini daha görünür ve erişilebilir bir şekilde konumlamak isteyen Türk girişimler bu süreçte Ticaret Bakanlığı’nın teşviklerinden yararlanarak şube açma, tanıtım giderlerinin karşılanması, marka ve tescil giderlerinin ödenmesi gibi alanlarda destek alabiliyor.
Yurtdışına Açılmanın Avantajları
Yurtdışında şirket kurmak sizin için daha ekonomik olarak avantajlı bir opsiyon olabilir. Genele bakıldığında Türkiye her ne kadar girişim ekosistemi ve yatırım oranları bakımından Avrupa’da birinci ligde olsa bile, başka ülkeler halen unicorn yaratma potansiyeli ve yüksek yatırım değerleri açısından önde geliyor. Aynı zamanda bazı sektör ve servisler belli ülkelerde daha fazla revaçta olduğundan, girişimler sunduğu servislerin Türkiye’de benzer ilgi ve talep görmeyeceğini öngörüyor olabilir.
Dış Ticaret Müsteşarlığının yayınladığı destek planına göre yurtdışında faaliyet gösteren girişimler “Yurt Dışında Ofis-Mağaza Açma İşletme ve Marka Tanıtım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Tebliğ”’den yararlanarak masraflarının önemli bir kısmını karşılayabilirler.
Bu faktörlerin dışında avantajlar ülke özelinde değişim göstermektedir. Örneğin ABD pazarına açılmak yüksek talep, güçlü ekonomi ve büyük bir melek yatırımcı ağına erişim sağlar. New York, Chicago, ve tabiki San Francisco kimi önemli şehirler adeta kendi girişim dünyalarına sahip ve girişimciler için oldukça cazip lokasyonlar. ABD’nin bir diğer avantajı ise üniversite ve dernek gibi kurumların yönetiminde gerçekleşen programlar, teşvik paketleri. Başka bir örneği göz önünde bulunduracak olursak, Estonya e-vatandaşlık gibi kolaylıklar ile Türk girişimcilerin tercih ettiği bir diğer lokasyon. Dijital altyapıları ve internet üzerinden kolaylıkla halledilen çoğu işlemin yanı sıra iş yeri açmak oldukça pratik.
Girişiminizi Yurtdışında Kurarken Dikkat Edilmesi Gerekenler
Avantajlarının yanı sıra yurtdışında şirket kurmanın getirebileceği önemli dezavantajlar da bulunmakta. Bu sebeple girişiminizi Türkiye dışında geliştirmek istiyorsanız bu maddelere dikkat etmelisiniz.
- Pazar Araştırmanızı Yapın: Sunacağınız ürün ve hizmetlerin yurtdışında size getireceği pazarlama maliyetleri, harcamanız gerekecek sermaye, iş gücü ve zamanı dikkatle gözden geçirmelisiniz. Bu servisleri sunmak için doğru ülke neresi? Her ülkenin pazarı günün sonunda bağımsız bir şekilde işlev gösterir. Pazar araştırmanızı Türkiye’ye yönelik yaptıysanız, tekrar gözden geçirmenizde fayda olacaktır.
- Deneyim ve Bağlantı İhtiyaçlarınızı Netleştirin: Girişiminizi geliştirmeyi düşündüğünüz ülke ile ilgili gerekli bilgi ve donanıma sahip misiniz? Buradaki iş kültürü, anlayışı, ve sürdürülebilir modellere uyum sağlayabilecek misiniz? Daha da önemlisi, bu ülkede başarılı bir girişim yaratmak için gerekli iş kontakları ve bağlantılara sahip misiniz? Bu gibi sorulara bu atılımı gerçekleştirmeden önce detaylı bir şekilde cevap geliştirmeniz önemli. Sektörel araştırmanızı yapmayı, ihtiyaç listenizi çıkarmayı ve kuruluş süreçlerini analiz etmeyi unutmayın.
- Siyasi Ortam ve Şirket Haklarını İnceleyin: Ülkeye göre değişim gösteren mülkiyet hakları, vergilendirme politikaları, siyasi koşullar ile seçeceğiniz ülkede girişim kurmak beklediğinizden daha çok risk arz edebilir. Yabancı yatırımcılar ile çalışırken haklarınızın koruduğuna emin olmalısınız.
- Ekonomil Koşullardan Haberdar Olun: Atılım yapacağınız ülkedeki işsizlik oranı, gelir seviyeleri gibi kritik metrikleri gözden geçirmeniz faydalı olacaktır. Bunun yanında girişim ekosistemi özelinde ekonomik araştırmalar yapmanız da size yardımcı olur. Bugüne kadar bu ülkeden kaç tane unicorn çıktı? Mevcut girişim yatırım oranları diğer ülkeler ile rekabet edecek oranda mı?
Girişiminizi yurtdışında kurma kararını vermeden önce Türk girişim ekosistemini de yeterince değerlendirdiğinizden emin olun. Türk girişim ekosistemindeki en yeni trendleri incelemek için önceki blogumuza göz atın!
